Przewodnik po polskich orkiestrach barokowych (cz. 2)
IWONA GRANACKA: Nadszedł czas na prezentację kolejnej części (drugiej, ale jeszcze na pewno nie ostatniej!) przewodnika po polskich orkiestrach barokowych. Celem, który pozostaje niezmienny od jego pierwszej części jest pisanie zarówno o zespołach bardzo młodych, dopiero debiutujących, jak i tych z długimi tradycjami. Ich cechą wspólną jest jednak „aktywność” na polskiej scenie muzyki dawnej – zaangażowanie w różnego rodzaju projekty płytowe i koncertowe, zarówno w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. W tej części opuszczamy Warszawę, Kraków i Gdańsk, by udać się w podróż do nieco mniejszych ośrodków i spojrzeć na działalność orkiestr barokowych i ich lokalne, muzyczne inicjatywy. Zajrzyjmy do Białegostoku, Szczecina, Lublina i Wrocławia!
Artykuł udostępniony dzięki uprzejmości twórców portalu o muzyce dawnej fundamentum.com.pl. Polecamy!
Zespół Muzyki Dawnej DILETTO
Ta perełka na muzycznej mapie północno-wschodniej Polski powstała w 2005 roku w Białymstoku z inicjatywy dyrygentki Anny Moniuszko. Orkiestra i współpracujący z nią wokaliści specjalizują się przede wszystkim w wykonawstwie muzyki renesansowej i barokowej, kładąc także nacisk na nagrywanie i promowanie dzieł zapomnianych polskich kompozytorów. W 2014 roku nakładem wytwórni płytowej DUX ukazał się album zespołu ze wszystkimi zachowanymi utworami Andrzeja Siewińskiego („Andrzej Siewiński – opera omnia, 2014), a rok później muzycy nagrali kompozycje liturgiczne trzech osiemnastowiecznych kompozytorów związanych z zakonem pijarów: Simona Lechleintera, Jacka Szczurowskiego i Justa Caspara („Dawni Mistrzowie – nowo odkryci”, 2015). Oprócz repertuaru polskiego DILETTO wykonuje też kompozycje instrumentalne i wokalno-instrumentalne kompozytorów europejskich, m.in. J. S. Bacha, G. F. Händla, H. Purcella, G. B. Pergolesiego, N. Piccinniego i.in. Na duże uznanie zasługuje to, iż zespół promuje muzykę dawną w środowisku lokalnym w ramach białostockiego cyklu koncertów Muzyka Mistrzów Baroku oraz Festiwalu Sztuk Dawnych Imieniny Izabeli Branickiej.
Orkiestra Famd.pl i Consortium Sedinum
Kolejny zespół to szczecińska orkiestra specjalizująca się w wykonawstwie historycznym, działająca od 2009 roku pod opieką Fundacji Akademia Muzyki Dawnej. Dyrygentem i kierownikiem artystycznym orkiestry jest Paweł Osuchowski, a w jej skład wchodzą wybitni instrumentaliści, jednocześnie soliści i pedagodzy związani z czołowymi ośrodkami w kraju i za granicą. Koncertmistrzem orkiestry jest Grzegorz Lalek, wirtuoz skrzypiec, solista i kameralista, zaś grupę instrumentów dętych prowadzi prof. Christian Friedrich Dallmann – autorytet w dziedzinie wykonawstwa muzyki epoki baroku i klasycyzmu na instrumentach historycznych. Tym, co w pewien sposób wyróżnia szczeciński zespół jest idea programowa związana z prezentowaniem cyklu wielkich form instrumentalnych i oratoryjnych na instrumentach historycznych lub ich kopiach. Obecnie orkiestra realizuje program wykonania wszystkich symfonii Beethovena i podczas najbliższej edycji Szczecińskiego Festiwalu Muzyki Dawnej będzie można usłyszeć m.in. przedostatnią z beethovenowskich symfonii. Zespół stawia także na międzynarodową współpracę z artystami z regionu basenu Morza Bałtyckiego w ramach organizowanych przez Fundację koncertów i festiwali.
Drugim z zespołów działających pod skrzydłami Fundacji Akademii Muzyki Dawnej w Szczecinie jest Consortium Sedinum. Zespół działa w Szczecinie od 2000 roku, a jego kierownikiem artystycznym jest organistka i klawesynistka Urszula Stawicka, absolwentka krakowskiej Akademii Muzycznej współpracująca z wieloma polskimi i europejskimi zespołami. Jednym z głównych celów Consortium Sedinum jest kontynuacja i propagowanie tradycji muzycznych dawnego Szczecina. W efekcie oba zespoły działające w ramach Fundacji wydały albumy w ramach serii płytowej Vitae Pomeranorum z kompozycjami takich kompozytorów jak Antonio Rosetti, Johann Vierdanck, Dietrich Buxtehude, Johann Valentin Meder, Johann Fischer i Theophil Andreas Volckmar.
Konfraternia Caper Lublinensis
Najmłodsza orkiestra barokowa, która znalazła się w zestawieniu, to Konfraternia Caper Lublinensis, działająca przy Filharmonii Lubelskiej dopiero od końca 2016 roku. Nazwa zespołu nawiązuje do postaci związanej z Lublinem – pisarza i kompozytora Sebastiana Klonowica, który był członkiem Konfraterni Literackiej przy Kościele pw. Św. Ducha. Funkcję prymariusza w zespole pełni wybitny skrzypek specjalizujący się w wykonawstwie muzyki dawnej – Robert Bachara. Koncert inaugurujący działalność orkiestry z jej pełnym składem i towarzyszeniem chóru Lutnia Lubelska, podczas którego można było usłyszeć kilka utworów Jana Sebastiana Bacha, odbył się w grudniu ubiegłego roku. Od tego czasu zespół w pełnym lub nieco mniejszym składzie występuje regularnie w Filharmonii Lubelskiej, a w wykonaniu muzyków można było usłyszeć już m.in. kompozycje z repertuaru G. Ph. Telemanna, C. Ph. E. Bacha, A. Corelli’ego, J. S. Bacha, K. F. Abla czy A. Vivaldiego.
Wrocławska Orkiestra Barokowa i Wrocław Baroque Ensemble
Jednym z zespołów działających przy Narodowym Forum Muzyki jest założona przez Andrzeja Kosendiaka Wrocławska Orkiestra Barokowa, którą od 2006 roku, czyli od początków jej istnienia, kieruje wiolonczelista, Jarosław Thiel. Ta funkcjonująca od nieco ponad dziesięciu lat orkiestra należy chyba do najbardziej „aktywnych” tego typu zespołów w Polsce. Miała już bowiem okazję współpracować z wieloma wybitnymi dyrygentami, takimi jak np.: Giovanni Antonini, Philippe Herreweghe, Jaap ter Linden, Andrew Parrott czy Paul McCreesh oraz czołowymi europejskimi zespołami specjalizującymi się w muzyce dawnej, jak np.: Collegium Vocale Gent, Cantus Cölln, Taverner Consort. Wrocławska Orkiestra Barokowa występuje także regularnie nie tylko w Narodowym Forum Muzyki, ale można ją także usłyszeć na wielu festiwalach w kraju i za granicą. Swoją debiutancką płytę z symfoniami czeskich klasyków – Kořeluha, Rejchy i Voríška orkiestra nagrała w 2010 roku, a rok później otrzymała za nią Fryderyka w kategorii Fonograficzny Debiut Roku. W dyskografii orkiestry jest także album z symfoniami Josepha Haydna, kompozycjami Franza Xaviera Richtera oraz z ariami koncertowymi Mozarta, nagrany we współpracy z sopranistką Olgą Pasiecznik. W tym roku pojawią się dwa kolejne albumy z udziałem Wrocławskiej Orkiestry Barokowej – płyta z „Porami roku” J. Haydna nagrana we współpracy z Gabrieli Consort & Players pod batutą Paula McCreesha oraz album z repertuarem XVII-wiecznym, będący efektem współpracy z Gli Angeli Genève i Concerto Palatino pod kierunkiem Stephana MacLeoda.
Drugim zespołem specjalizującym się w muzyce dawnej i działającym także przy Narodowym Forum Muzyki jest Wrocław Baroque Ensemble. Zespół powstał z inicjatywy Andrzeja Kosendiaka i działa pod jego artystycznym kierownictwem. Oba zespoły działające przy NFM często ze sobą współpracują przy wykonaniach dzieł barokowych. Wrocław Baroque Ensemble kładzie jednak większy nacisk na repertuar polski, a w dorobku płytowym zespołu znajdują się między innymi dwa albumy z muzyką Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego (z 2012 i 2014), Bartłomieja Pękiela (2016 i 2017) oraz Marcina Mielczewskiego (2017). Najnowsza płyta z tej serii z cyklami mszalnymi Bartłomieja Pękiela miała swoją premierę dopiero po koniec kwietnia tego roku.
Zachęcam do odwiedzenia stron internetowych poszczególnych zespołów i śledzenia ich kalendariów koncertowych. Kolejna część przewodnika już wkrótce!