Adriana Ferfecka: Bez tremy nie zaśpiewam

11.10.2019
fot. Bartosz Kołaczkowski

Z sopranistką Adrianą Ferfecką z okazji koncertu wiedeńskiego odbywający się w ramach 9. NDI Sopot Classic rozmawiała Lukrecja Jaszewska.

Lukrecja Jaszewska: Czy kocha Pani Mozarta?

Adriana Ferfecka: Oczywiście, kocham go, bo był geniuszem i tworzył przepiękną muzykę. Jednak śpiewanie Mozarta wcale nie jest proste i wymaga od wykonawcy olbrzymiej świadomości śpiewu i techniki. To swego rodzaju wyzwanie, a ja bardzo lubię wyzwania i dlatego jestem tutaj.

To Pani debiut sceniczny w Sopocie?

Tak, będę po raz pierwszy śpiewać w Operze Leśnej. Ten debiut dla mnie niezwykle istotny i ważny.

Jest Pani młodą śpiewaczką (27 lat) i już z dużym powodzeniem porywa Pani zagraniczną publiczność – m.in. Deutsche Oper Berlin czy Teatro Lirico di Caligari. Jak to jest z wkraczaniem młodego twórcy na dość trudną drogę artystyczną? Kiedy pojawiła się u Pani chęć bycia śpiewaczką operową?

Bycie śpiewaczką operową nie jest łatwe, ale z drugiej strony to bardzo piękny i przyjemny zawód. Myślę, że to właśnie jego piękna strona wynagradza wszelkie trudy, które się z nim wiążą. Rzeczywiście zaczęłam bardzo wcześnie swoją przygodę z muzyką, bo byłam świadoma tego, co chcę robić i jak ma to wyglądać. Mam szczęście, że wokół mnie są ludzie, którzy mi pomagają i dzięki którym tak naprawdę wszystko istnieje.

Takie dobre anioły?

Tak można ich nazwać. Wśród nich jest pani pedagog Jolanta Janucik, która jest ze mną od początku mojej drogi. Wspiera i pilnuje mojego głosu, aby był dobrze prowadzony. Dla nas, młodych śpiewaków, to bardzo ważne, aby wiedzieć, na co możemy sobie pozwolić na danym etapie naszego rozwoju, a na co jest jeszcze za wcześnie. Umiejętność powiedzenia nie jest bardzo trudna, zwłaszcza gdy propozycje są interesujące i mogą zachęcać do działania wbrew naszym możliwościom.

To znaczy?

Chodzi mi o umiejętne podejmowanie decyzji odnośnie do repertuaru. Od nich często zależą dalsze losy i kariera. Dbam o głos, o technikę śpiewu i o to, aby muzyka, którą wykonuję, brzmiała dobrze. Przede wszystkim ważna jest sztuka, opera, a nie ja.

Ma Pani dużo pokory w sobie.

Mam dużo pokory wobec zawodu śpiewaczki, bo wiem, jak bardzo jest trudny. Jako dziecko zaczynałam grać na fortepianie i to właśnie wtedy wspaniali pedagodzy nauczyli mnie miłości do muzyki i przede wszystkim pokory. Tego, że my, artyści, istniejemy dzięki publiczności. Bez niej nasze występy nie miałyby sensu.

Czy miała Pani kiedykolwiek wątpliwości co do obranej ścieżki zawodowej?

Nigdy. Zanim pojawił się fortepian, było wiadomo, że będę śpiewać, bo śpiewałam od zawsze. Moja rodzina, pełna melomanów, uwrażliwiła mnie, pokazała, jak piękna może być prawdziwa sztuka. Tak naprawdę mam poczucie, że wszystko, cały mój rozwój, przebiegał w sposób naturalny. Oczywiście jako dziecko nie mogłam śpiewać operowo i musiałam poczekać na odpowiedni moment. Zaczęłam więc od nauki gry na fortepianie. Potem dopiero przyszedł śpiew. Z perspektywy czasu widzę, jak bardzo potrzebna i pożyteczna była ta nauka. Do dziś wykorzystuję fortepian, na przykład podczas przygotowywania nowych ról.

A ma Pani jakiś pomysł na siebie, poza oczywiście wyjątkowym głosem, aby zainteresować i przyciągnąć publiczność na swoje koncerty? Zwłaszcza tę młodą publiczność?

Jeśli artysta jest prawdziwy i dobry w tym, co robi, to nie potrzebuje szczególnego pomysłu na siebie. Dzisiaj dzięki mediom społecznościowym jesteśmy bliżej publiczności. Możemy dzielić się sobą, pokazywać, że to jest muzyka dla wszystkich, a nie tylko dla wybranej wąskiej grupy melomanów. Poza tym muzyka klasyczna jest tak piękna, że jeśli ktoś raz jej skosztuje, to nie nasyci się nigdy.

Żyje Pani na walizkach?

Tak, walizki to mój dom. (śmiech)

A czy przemieszczanie się, bywanie na międzynarodowych scenach jest kluczowe dla rozwoju artysty?

Wydaje mi się, że nie. Każdy ma swoją drogę. Kiedy przez dwa lata byłam solistką Opery Berlińskiej, nie podróżowałam dużo. Dopiero potem postanowiłam trochę rozwinąć skrzydła w innych teatrach. Myślę, że to jest bardzo osobista kwestia.

A kontakty z muzykami co Pani dają?

Uwielbiam to, że za każdym razem, przy każdej nowej produkcji poznaję nowe ekipy realizatorów i śpiewaków. I to jest niesamowite, jak bardzo zbliżamy się do siebie podczas produkcji. Miałam okazję pracować z tymi największymi w świecie opery i za każdym razem jestem nimi poruszona.

To znaczy?

To niezwykłe, jak bardzo normalni są to ludzie. Zwyczajni, niewywyższający się wobec tych, którzy dopiero zaczynają. Służą pomocą i dobrą radą. Dla młodych artystów, którzy rozpoczynają dopiero życie sceniczne, to cenne doświadczenie i ważna lekcja z wiedzy o całym biznesie muzycznym.

W którym nie jest łatwo...

Myślę, że samo pojawienie się na rynku jest trudne, a utrzymanie się na nim jest już nie lada wyzwaniem.

A właśnie, jeśli chodzi o decyzje, Pani udział w konkursach, to też jedna ze strategii utrzymania się na rynku muzycznym? Konkursy otwierają drzwi, dają więcej możliwości?

Każdy konkurs otwiera nowe drzwi, ponieważ daje nam możliwość zaprezentowania się najważniejszym osobom na tym rynku: dyrektorom oper i agentom. Faktycznie moja droga zaczęła się przez konkursy. Na jednym poznałam swojego agenta, na drugim usłyszał mnie dyrektor opery berlińskiej i zaproponował współpracę.

A jak Pani ocenia Konkurs Viottiego? Zajęła Pani trzecie miejsce, nie przyznano pierwszego miejsca. Była Pani zaskoczona wynikiem?

Nie byłam zaskoczona. Ten konkurs miał taką politykę i zasady. Nie chodziło o liczbę punktów w ogóle, ale o określone punkty. Aby wygrać, trzeba było przekroczyć pewną granicę. Cieszę się, że zajęłam trzecie miejsce wraz z moją przyjaciółką, mezzosopranistką. To był niesamowity konkurs, wyjątkowa atmosfera i do tego we Włoszech. Czego chcieć więcej?

Jaki rodzaj tremy pojawia się u Pani przed wyjściem na scenę? Bo przypuszczam, że trema jest zawsze.

Oczywiście, że tak. Jak jej nie mam, to się obawiam, że mi nie wyjdzie. Ale to nie jest trema, która powoduje, że nie chcę wyjść na scenę. Wręcz przeciwnie. Pojawia się zdenerwowanie, ale jest też olbrzymia chęć wyjścia i zaśpiewania przed publicznością. Myślę, że to naturalna rzecz. Występujemy przecież na żywo, przed olbrzymią widownią. Nie mamy możliwości poprawki, powtórki. Nerwy są, lecz zmieniają się z występu na występ. Inaczej sobie też z nimi radzę. Z każdym razem będąc na scenie czuję się pewniej.

A co Pani czuje tuż przed wyjściem na scenę? Jest skupienie, spokój?

(śmiech) Przed wyjściem robię kilometry, muszę chodzić. Rozmawiam ze wszystkimi, którzy są obok. Natomiast na sekundy przed wyjściem jestem już odizolowana od świata. Skupiam się tylko na tym, co mam zaraz robić, a stres mija dokładnie w momencie wyjścia na scenę. Wtedy istnieje tylko muzyka, scena, publiczność. Tylko to się liczy.

A gdy wraca Pani do garderoby? Gdy gasną światła, to co Pani czuje?

Nie mogę się doczekać, kiedy spotkam się z moją rodziną. Jestem szczęściarą, bo rodzice, siostra, przyjaciele są zawsze przy mnie. Po zejściu ze sceny zawsze analizuję, co było nie tak, a potem pędzę do najbliższych.

Bycie śpiewaczką operową, artystką wymaga silnego charakteru, psychiki. Tak było zawsze u Pani?

Nasza psychika jest jednym z elementów, które są istotne w budowaniu kariery. Musimy się mierzyć z krytyką, która jest nieodłącznym elementem tego zawodu. A przecież interpretacja muzyki czy śpiew bywają oceniane bardzo subiektywnie. Nie zapominajmy, że występujemy też po to, żeby ktoś nas ocenił. I nie zawsze recenzje są łatwe do udźwignięcia. Bycie śpiewaczką to jest też życie w dużej samotności. Mówiłyśmy o walizkach, o tym, że ciągle poznajemy nowych ludzi. To jest specyficzny zawód i trzeba być psychicznie na niego gotowym. Trzeba nauczyć się znosić porażki – ja nazywam je lekcjami. Często mówi się tylko o sukcesach, natomiast w naszym zawodzie rzeczywiście wiele jest lekcji.

A dużo mogłaby Pani poświęcić dla kariery?

Nie lubię słowa kariera, bo kojarzy mi się z tym, że muszę z czegoś zrezygnować. A ja na razie tego nie odczuwam. To, co robię, jest naturalne zarówno dla mnie, jak i mojego otoczenia – czyli rodziny, przyjaciół, ludzi, którzy są mi najbliżsi. Nie wiem, co mogłabym poświęcić, żebym zaczęła się zastanawiać, czy rezygnować z pracy czy też nie. Mam nadzieję, że nie będę musiała nigdy stawać przed takim wyborem.

Są wakacje, chyba każdy – a zwłaszcza artysta potrzebuje chwili oddechu.

Staram się odpocząć, ale to nie jest proste. Odpoczynek jest zależny od mojego grafiku i kiedy tylko mogę, staram się znaleźć czas. To jest bardzo ważne nie tylko dla psychiki, ale i dla głosu. Tak było też w Sopocie. Aby wykorzystać czas na relaks, przyjechałam trochę wcześniej. Udało mi się też odpocząć przed nadchodzącym sezonem, bo zdradzę, że tak naprawdę koncert wiedeński podczas 9. NDI Sopot Classic rozpoczyna mój sezon artystyczny.

A jak Pani dba o głos?

Przede wszystkim się wysypiam. Sen jest bardzo ważny. Poza tym piję dużo wody i to wszystko. Nie staram się jakoś szczególnie traktować swojego głosu. Wydaje mi się, że po prostu dbanie o siebie jest najlepszą receptą na wszystko.

Ma Pani zaplanowane życie na kilka lat do przodu?

Faktycznie mam niektóre spektakle zaplanowane na dwa sezony wcześniej, ale czasem kontrakty pojawiają się w ostatniej chwili. Dla mnie, jako młodej sopranistki, pewne partie operowe są planowane z dużym wyprzedzeniem, bo dopiero za jakiś czas będę mogła je wykonywać. To naturalny proces.

Lubi Pani uporządkowane życie?

To tylko tak się wydaje, że jest uporządkowane. Zaplanowane koncerty mogą dawać poczucie porządku, które się jednak zaburza, gdy popatrzymy na nie z perspektywy licznych podróży z nimi związanych. Powiedziałabym raczej, że mam zaplanowane życie, ale pełne niespodzianek. Bardzo lubię wszystko, co się wiąże z moim zawodem – wyjazdy, koncerty, możliwość poznawania ludzi. Mam nadzieję, że ten entuzjazm z bycia śpiewaczką operową będzie trwał jak najdłużej i nigdy mi się nie znudzi.


fot. Krzysztof Mystkowski

Wszystkie treści na PrestoPortal.pl czytasz za darmo. Jesteśmy niezależnym, rzetelnym, polskim medium. Jeśli chcesz, abyśmy takim pozostali, wspieraj nas - zostań stałym czytelnikiem kwartalnika Presto. Szczegóły TUTAJ.

Jeśli jesteś organizatorem życia muzycznego, artystycznego w Polsce, wydawcą płyt, przedstawicielem instytucji kultury albo po prostu odpowiedzialnym społecznie przedsiębiorcą - wspieraj Presto reklamując się na naszych łamach.

Więcej informacji:

Teresa Wysocka , teresa.wysocka [at] prestoportal.pl

Drogi użytkowniku, zaloguj się aby móc komentować nasze treści.